Tibet

Het dak van de wereld, land of snows, Himalayas - welkom in Tibet!

Allereerst: wat is er nu zo bijzonder aan Tibet? Tibet is zeer hooggelegen, het zuiden van Tibet ligt in de Himalayas, de rest op het Tibetaanse hoogvlakte. De Himalaya is het brongebied van enkele van de grootste rivieren van Azië, die honderden miljoenen mensen van drinkwater voorzien. De Himalaya bevat meer dan 40 bergtoppen boven de 7.000 m hoogte en 9 toppen boven de 8.000 m. Daaronder is de hoogste berg ter wereld, de Mount Everest (8.850 m hoog).

Verder heeft Tibet een turbulente geschiedenis: na de militaire invasie van China in Tibet in 1949, tekende de Tibetaanse regering in 1951 de ‘17-Punten-overeenkomst’ met China. Hiermee gaf Tibet haar onafhankelijkheid op in ruil voor een grote mate van autonomie in de Tibetaanse Autonome Regio (TAR), een gebied ongeveer half zo groot als het gebied dat historisch werd bewoond door Tibetanen en door Tibetanen als Tibet wordt beschouwd. Toen de Dalai Lama in 1959 in ballingschap vluchtte, keurde hij de 17-Punten overeenkomst af, zodra hij voet op Indiase bodem had gezet. Volgens de Dalai Lama was de overeenkomst onder dwang ondertekend en had China de verplichtingen uit de overeenkomst geschonden.
Voorafgaand aan de ondertekening van de ‘17-Punten overeenkomst’ functioneerde Tibet als een de facto onafhankelijke staat. Tibet had een eigen (religieuze) autoriteit, munteenheid, paspoorten, taal, onderwijs en gezondheidszorg.
De westerse landen hebben de kwestie Tibet nooit belangrijk genoeg (of te delicaat) geacht om op de politieke agenda te plaatsen. Mede daarom en door de toenemende migratie van Han-Chinezen is te voorzien dat de Tibetanen in de toekomst een steeds kleiner wordende minderheid gaan vormen in hun eigen culturele thuisland. Momenteel leven er ongeveer 6 miljoen etnische Tibetanen in Tibet.
Er valt nog véél meer te vertellen over de geschiedenis van Tibet, maar kortom komt het er op neer dat Tibet een zeer onderdrukt gebied is. We merkten dit ook goed doordat je overal de invloed van China terugziet: Chineese vlaggen, veel regels, controles om de haverklap, een gids die bij elke politiecontrole uitriep 'no pictures please' en op sommige van onze vragen geen antwoord durfde te geven.
Voor reizen in Tibet zijn meerdere permits nodig, afhankelijk van waar je heen wilt. Om überhaupt Tibet binnen te komen (dus al vanaf de plek waar je op de trein stapt) heb je een Tibet Travel Permit (TTP) nodig. Om verder te reizen dan Lhasa is daarnaast nog een Militairy Permit nodig. Als laatste is er voor bijzondere plekken zoals Everest Base Camp nog een Alien Permit nodig. Dit alles maakt het land erg moeilijk toegankelijk.

19 september. Toen begon ons grote avontuur naar Tibet. We stapten op de trein die ons in 41 uur tijd naar Lhasa zou brengen, over de hoogste spoorlijn van de wereld (met als hoogste punt meer dan 5000m).
Alleen al de treinreis was heel bijzonder. We schoten langs landschappen en bergen die nergens anders in de wereld zijn te zien. Grote lege vlaktes, kuddes yaks, schapen en paarden, sneeuw, ijs, oude tibetaanse dorpjes en nomaden met tenten.
We hebben gelukgehad met de softsleepers die we hebben kunnen regelen, en het was ook erg gezellig in de cabine met de andere twee Nederlanders Tim en Agnes, die ook dezelfde tour zouden gaan doen.

Op 21 september kwamen we rond 15.30u aan op perron Lhasa. Na een strenge controle van ons Tibet travel permit (TTP) zetten we voet op de regenachtige straten van Tibet. Onze pick-up door een gids liet even op zich wachten, maar bracht ons uiteindelijk op plaats van bestemming. We zouden de eerste 3 nachten gaan doorbrengen in Namchen House, samen met de twee Belgen Nico en Brenda die ook in de tour zaten.
In totaal waren we met z'n 7en; 4 Nederlanders, 2 Belgen, en 1 Fin, Sara.
3 nationaliteiten is tevens het maximum waar een groep uit mag bestaan.

22 en 23 september. Op deze dagen hebben we redelijk zelfstandig Lhasa mogen verkennen. Alleen de grotere bezienswaardigheden zoals Potala Palace en Jokhang Temple mochten enkel bezocht worden met begeleiding van onze gids.
Lhasa is een grote indrukwekkende stad vol pelgrims en Tibetanen, traditionele souvenirs, outdoor artikelen, kleine steegjes, en véél politie controle. Vooral het gebied rond Jokhang Temple, waar duizenden pelgrims hun bedevaarts ronde deden, was streng beveiligd met scanppoorten en tassencontrole. We hebben heerlijke yak gegeten en zijn diep onder de indruk geweest door het bezoek aan Jokhang Temple en Potala Palace. Het paleis van de dalai lama is een enorm en oud complex. We bewonderen hier de enorme met duizenden kilo's goud bedekte tombes van voorgaande dalai lama's, de vele gebedsruimtes, boeddha's, gangen en trappen, heilige geschriften, yak-boter kaarsen en wierook, en iedere dalai lama had een eigen vertrek en troon. Een bijzondere en ook wel geheimzinnige plek. We mochten van binnen geen foto's maken, dus we kunnen het niet laten zien. Voor een goede indruk zou je 7 years in Tibet weer eens moeten kijken.
De westerse en vooral ook Chinese invloed is helaas ook zelfs tot diep in Tibet al doorgedrongen. Er zijn veel Chinese vlaggen te vinden als blijk dat China de Tibetanen en pelgrims 'beschermd' (of ze het nu willen of niet, en tegen wie precies??). Ook fastfood ketens, allerlei merkwinkels en lelijke grote nieuwbouw hebben hun plaats ingenomen tussen de verder mooie oude en authentieke gebouwen.

24 september. De dag met de eerste lange rit in ons tourbusje met gids en chauffeur naar onze volgende bestemming Shigatse (Xigaze), via het prachtige Yamdrok Lake en Gyantse. Wat een landschap zeg, we hebben ons vergaapt aan de adembenemende uitzichten, overal waar je kijkt.
In de avond kwamen we aan in Shigatse. Na een gezamenlijk diner in een tentje uit de rough guide en inslaan van water (op deze hoogtes drinken we 4 liter per persoon per dag om hoogteziekte te voorkomen) en fruit bij een locale supermarkt was het weer bedtijd.

25 september. Een bijzondere dag! We hebben de ochtend doorgebracht in Shigatse. Onze gids moest in de ochtend een derde permit regelen (alien travel permit) om bij everest base camp te mogen komen. Daarna was de zeer lange en uitdagende rit naar het tentenkamp bij everest base camp aangebroken. De laatste 3 misselijk makende uren gingen over nauwelijks berijdbaar terrein.
Vlak voor deze laatste 3 uren hebben we gelukkig nog even kunnen genieten van een uniek volledig helder uitzicht op de mount everest en andere pieken van het Himalaya gebergte.
Diep in de avond kwamen we dan uiteindelijk aan in het tentenkamp. Even wennen want de temperatuur was al gedaald tot rond het vriespunt. Een flinke omslag vergeleken met het prachtige weer in Lhasa waar het gewoon boven de 20 graden was.
We installeerden ons op het knusse, 7-persoons bed / bank en namen nog een warme maaltijd die werd bereid door de Tibetaanse eigenaar van de tent die daar ook echt woonde. Nog wat yak-keutels op het vuur om de tent te verwarmen, en zo gingen we, onder 4 lagen dekens, thermo-ondergoed en een slaapzak, de nacht in aaan de voet van de mount everest.
02.00u Shit! Ik moet plassen! Thermo aan, broek aan, trui, nog een trui, winterjas, schoenen, muts, handschoenen... En naar buiten, achter de tent in de harde wind, gevoelstemperatuur -20℃... Jaa je moet er wat voor over hebben...

26 september. Zonsopgang, -10℃, harde wind met een gevoelstemperatuur lager dan -20℃. Een volledig heldere everest die langzaam oplicht in de eerste stralen van de zon. Adembenemend! Dit is de kou, hoofdpijn en andere rare gevoelens op deze hoogte allemaal waard. We staan op 5270m en nog torent de everest er ruim 3 kilometer bovenuit.
We hebben enorm geluk gehad, want de everest is slechts enkele keren per jaar zo helder te zien. Het is niet te beschrijven hoe het voelt om hier te staan. Je voelt je zo klein tussen al deze indrukwekkende bergen. Wat zijn wij blij dat we deze reis hebben mogen maken.
Na een stevig ontbijt was het tijd om weer door te gaan naar onze laatste bestemming; Zhangmu, de laatste plaats voor de grensovergang naar Nepal.
Zhangmu had verder niets te bieden dan het wisselen van yuan voor rupees en het wachten tot het openen van de grens de volgende ochtend.

27 september. Een emotionele en zwaar indrukwekkende dag..
Pas de avond ervoor hoorden we van een local dat er op 2 augustus een enorme landverschuiving was geweest op de route van Zhangmu/Kodari naar Kathmandu. Bij deze landverschuiving is een half dorp weggevaagd en zijn meer dan 150 mensen omgekomen (nog steeds vermist). Ook alle wegen eromheen zijn verdwenen onder het puin. Daardoor moesten we na een uur rijden een uur lang met volle bepakking over al het puin klimmen om naar de andere kant te komen. We liepen daarmee dus letterlijk over de mensen die hierbij zijn omgekomen. Het dorp is daarmee in 1 klap een grote massa begraafplaats geworden. Hier waren we niet op voorbereid.
Het deed pijn om daar te lopen. En het is confronterend om te zien dat het leven ondanks dat gewoon weer doorgaat voor al deze mensen. Kinderen uit het dorp bieden je aan om je tas te dragen. Verkopers proberen hun natje en droogje aan te bieden onderweg tijdens de vermoeiende tocht in de hitte. Hoe cru het ook is, geeft dit de mensen die hetbhebben overleefd weer een kans om wat extra bij te verdienen zodat ze weer eens een stuk vlees kunnen eten.
Het is ook bijzonder om te zien dat er eigenlijk niets aan de ramp wordt gedaan. Geen onderzoeksteams, geen graafmachines. Er is waarschijnlijk geen geld om alle doden op te sporen en een eervolle rustplaats te geven.
Nee in plaats daarvan is men bezig om over het puin een nieuwe weg aan te leggen, zodat het vrachtverkeer weer doorgang kan vinden van en naar China.

Omdat het in Nepal 2 uur en een kwartier vroeger is dan in China, kwamen we nog voor de avond aan in Kathmandu. Na een kleine wandeling door de straten van Thamel, vonden we ons hostel Paradise Guesthouse. We hadden allemaal een tweepersoons kamer geboekt om ons even lekker terug te trekken en uit te rusten. Het Tibet avontuur was afgelopen. Een reis om nooit meer te vergeten!